b13
 
Bunkernummer
B13
Oud Bunkernummer
BE19
Lokatie
Eke
Toegankelijkheid
Bunker nog volledig afgesloten op de twee schietgaten na
Aantal kamers
2 achteraan verbonden kamers en een sas
Aantal schietgaten
2
Type geschut
2 x MI
Bijhorende vuurrichting

zuidwesten en zuidoosten

Korte beschrijving van de bunker

  • Uitwendige kenmerken.
  • Het bunkertje was origineel volledig ommuurd met baksteen.
  • Wel vrij merkwaardig is dat het bunkertje qua baksteenmuren volledig de betonnen ommuring volgt ondanks de vrij onregelmatige vorm. Soms ging men, zeker bij bunkers met afwijkende vormen niet elke betonnen wand volgen maar het geheel omzetten naar een klassieke voorkomende vorm van een woning zodat niet zo vlot de vorm van een bunker zichtbaar bleef. Hier volgde de baksteen letterlijk elke afwijking in de betonnen structuur.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • Beide schietgaten zaten verborgen achter houten camouflagedeuren, openend in 1 richting en 1,00m x 1,90m ( BxH) groot.
  • Het bunkertje had daarnaast nog vrij veel valse ramen. Zo waren er naast het schietgat dat uitzicht bood op de huidige rotonde nog twee valse ramen. Op de zijgevel, evenwijdig met de straat, waren ook nog eens drie valse ramen.
  • Volgens het bestek is er voor deze valse ramen sprake van luiken in plaatijzer, openend in 2 richtingen van elk 0.50m x 1.40m (BxH) en bijkomend nog eens bekleefd met houten raamprofielen. In praktijk zullen dit echter wel gelijkaardige nepramen geweest zijn maar niet met luiken die konden openen maar telkens een vaste plaat in plaatijzer van 1.00m x 1.40m (BxH), niet openend, met daarop houten raamprofielen bevestigd.
  • Het bestek spreekt in dit geval wel over 4 dergelijke valse ramen terwijl de bunker er zeker 5 bevatte.
  • De mitrailleurkamer evenwijdig met de straat (inclusief het sas) was voorzien van twee puntgeveltjes. De andere mitrailleurkamer was er tegen aangebouwd als een schildakje (geen derde puntgeveltje).
  • De dakbedekking bestond uit mechanisch geproduceerde rode dakpannen.
  • Het toegangssas was toegankelijk via een aantal betonnen treden en was voorzien van een sterfputje.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • De originele bomenrij naast de weg moest ten allen tijde bewaard blijven behalve de ene boom vlak naast de bunker. Deze werd gerooid.
  • Plaatselijk werd de gracht ter hoogte van de bunker verlegd en voorzien van een betonnen duiker om het terrein te kunnen betreden.
  • Ter hoogte van de bunker werd de gracht overwelfd met betonnen dallen.
  • Het terrein waar de bunker opstaat was onder andere afgescheiden van de weg via een haag waarin zich een toegangshekje bevond om het terrein te betreden.
  • In december 1934 zou er op project B nog een correctie volgen op heel wat van de bestaande plannen. Zo zal worden gevraagd het dakniveau met 30 cm te verlagen en de bunker op die wijze 30 cm dieper in de grond te steken. Hiervoor dienden bijkomend alle ventillatiedoorgangen en granaatwerpgaten gecorrigeerd te worden binnen het op te richten gebouw. Om dit nieuwe niveauverschil te corrigeren diende bijkomend in het sas de reeds voorziene betonnen trap uitgebreid te worden met 2 treden. Het geheel zou hierdoor iets langer uitgewerkt worden dan origineel voorzien.
  • Het geheel had het uitzicht van een huisje, zeer kort tegen de oude steenweg.
  • Structuur.
  • Twee achteraan verbonden kamers en een sas.
  • Elke kamer voorzien voor het opstellen van een mitrailleur.
  • De beide schietgaten kijken echter niet in dezelfde richting. Ze maken onderling een hoek van 90 graden.
  • Opmerkingen.
  • Het is een achterliniebunker achter het steunpunt Eke tussen B12 (370 m) en B14 (405 m).
  • Hij staat solitair opgesteld.
  • Naast de standaard opstelbare Maximmitrailleurs was deze bunker eveneens voorzien voor de opstelling van Hotchkiss- of Coltmitrailleurs.
  • De bunker is nog gedeeltelijk afgesloten. De beide schietgaten zijn vrij maar de toegang is nog dichtgemetst.
  • Ook dit bunkertje valt onder de bunkers die een groot risico lopen om gesloopt te worden. Het bunkertje staat net vooraan tegen de straat op een nog niet bebouwd stuk bouwgrond. De percelen rondom de bunker zijn allen reeds bebouwd.
  • Hopelijk treft men hier mensen met genoeg gezond verstand om dit bunkertje ooit toch op één of andere gezonde manier mee te integreren in een toekomstige bebouwing. Het bunkertje staat in elk geval zeker voor de huidige rooilijn en is qua hoogte vrij laag gezien het maaiveld zeker 1 meter boven het niveau steekt van de binnenkant van de bunker.
  • Met een beetje gezond verstand kan hij vrij eenvoudig wat verfraaid worden vooraan tegen de straat bij de bouw van een toekomstige woning, desnoods met het herplaatsen van een gelijkaardige baksteen rondom de bunker dan deze gebruikt bij een nieuwe woning (mogelijks wat volgens origineel uitzicht). De toegang kan eventueel vrij gemaakt worden en de bunker drooggelegd en gebruikt als een soort stalletje.
  • Het bunkertje staat in de winter net zoals B12 serieus onder water. Ik spreek in dit geval over 30 a 40 cm water.
  • Het bunkertje zijn aandeel in het bouwproject B bedroeg origineel 57.850,08 Bef. Met inbegrip van wat gemeenschappelijke kosten zoals onder andere de niet individueel verdeelde beplantingen moet deze prijs allicht opgetrokken worden tot 58.059,08 Bef. Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 58.359,08 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Routebeschrijving om deze bunker te vinden

  • De bunker ligt langs de Oude originele Steenweg die parallel loopt met de nieuwe N60. U kunt hem het gemakkelijkst vinden door de N60 te volgen komende uit de richting van Gent.
  • Op de rotonde waar u de Oude Steenweg naar het centrum van Eke kruist draait u naar links af. U ziet het bunkertje meteen liggen op de rechter kant van de Steenweg.
Bijhorende foto's
Een origineel voorontwerp van deze bunker. Het grondplan klopt op het kleine kamertje achter de toegang na. Men vindt op het plannetje wel nog nergens uitleg over de camouflage en de schietgaten zijn ook nog niet in detail getekend.
b13

Terreinschets van dit bunkertje vlak naast de "Oude Steenweg". De bunker lag toen ook praktisch tot op het fietspad. Plaatselijk werd ook de gracht omgelegd omwille van de bunker, mogelijks werd deze plaatselijk ook overwelfd.

Ook de boom vlak naast de weg, tussen de bunker en de overwelfde gracht, diende te worden gerooid.

Grondplan van de bunker zoals het ook effectief is uitgevoerd. Waarschijnlijk had het wel beter geweest om wat minder de aandacht te trekken, de originele beperkte hoeken die het beton maakt van de bunker, niet steeds perfect te volgen. Dit is bij deze bunker wel steeds gebeurd. Beide schietgaten waren gecamoufleerd als deuren. Links aan de straatkant had hij nog drie valse ramen. Naast het schietgat (onderaan) was nog een vals raam. Er was in realiteit nog een bijkomend vals raam op de achterkant die niet op plannetje staat.
Dakplan van dit bunkertje. Het bunkertje had slechts 2 puntgevels, namelijk boven het schietgat gericht op de steenweg en boven het toegangssas. Boven het schietgat met oreillon was er geen puntgevel.
Doorsnede AB. Dit is de doorsnede waarbij men uitkijkt door het schietgat met het oreillon, van binnen in de bunker gekeken.
Doorsnede CD. Het doorsneden schietgat is het schietgat gericht op de rotonde. Het schietgat was wel uitgewerkt als een deurgat en niet als een raam met een gewoon luik zoals hier getekend. Dit gedeelte van de bunker had twee puntgeveltjes. De dakbedekking bestond uit mechanische rode dakpannen.
Doorsnede EF. Dit gedeelte van het dak was tegen het zadeldakje aangebouwd als een schilddakje.
Zicht op de achterkant van de bunker anno 1995. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)
Zicht op het schietgat in de richting van het centrum van Eke. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)

Zicht op bunkertje naast de Oude Steenweg. Het bunkertje ligt vooraan een nog niet bebouwd perceel bouwgrond. Hopelijk leidt dit niet tot nog een nutteloze sloop maar wordt hier uiteindelijk gekozen voor een gezonde manier om het bunkertje te integreren in een geheel van nog te bouwen woning en tuin.

Van deze kant moet men origineel op een kleine puntgevel gekeken hebben, links naar de kant van de straat. Aan de linker kant had het bunkertje een zadeldakje. Het rechter gedeelte had een schilddakje aangebouwd tegen het zadeldak aan de linker kant.

b13

Detail van het schietgat in de richting van de rotonde kijkend. Algemeen is het terrein rond de bunker allicht wel reeds beperkt opgehoogd door de jaren heen, als je ziet dat het schietgat nog amper boven het maaiveld uitsteekt.

Detail van het bovenstaande schietgat. Links achteraan ziet men nog de ingang van de bunker met het toegangssas.
Zicht op het schietgat dat gericht is op de velden in de richting van Eke. Rechts ziet u nog een klein beetje het uitstekende toegangssas.
b13
Binnenzicht in de bunker via dit schietgat. Hierop ziet men duidelijk de bunker vol met rommel. De bunker staat grote gedeeltes van het jaar serieus onder water. Het water staat bij momenten allicht hoger dan een halve meter. Dit bunkertje is wat in de volksmond wel vaak een onderstand noemt. Hij steekt binnenin van hoogte zeker de helft onder de grond.
Achterkant van het bunkertje met het nog dichtgemetste toegangssas. Vermoedelijk ziet u ook nog een kleine restant van een vals raam op deze kant. Dit valse raam staat niet op het originele grondplan vermeld.
b13
Zijkant van de bunker gericht naar de steenweg. Aan deze kant waren drie valse ramen. Er is zelfs reclame van Coca Cola op de achterkant van het valse raam geschilderd. Dit is niet origineel en is er later opgeschilderd.
b13
Zicht op het bunkertje, anno maart 2010 (Foto: Oswald Pauwels)
Bunkertje B13 2010 Oswald Pauwels
Hetzelfde zicht, twee maanden later in mei 2010. (Foto: M. Demoor)
 
Vorige (B12)
Vorige (B12)
Volgende (B14)
Volgende (B14)